MARKTVISIE | Aantal negatieve EPEX-uren nadert nu al het aantal van 2023
Samenvatting:
- Gate-terminal levert vrijwel evenveel als Noorse export
- Weersinvloeden blijven korte termijn gas en elektra sturen
- Olieprijzen nerveus rond OPEC+-vergadering
Prijsontwikkeling in de afgelopen week:
| Gas in eurocent/m3 | 27 nov | 4 dec |
| TTF daggas | 15,55 | 14,70 |
| TTF jan ’20 | 16,40 | 15,50 |
| TTF jaar ’20 | 16,15 | 15,30 |
| Elektra in euro/MWh | 27 nov | 4 dec |
| OTC base jan ’20 | 50,06 | 48,00 |
| OTC peak ’20 | 55,00 | 53,40 |
| OTC base ’20 | 47,60 | 45,90 |
Terugblik korte termijn
In de afgelopen week zijn alle korte termijnmarkten omlaag gelopen. Belangrijkste oorzaak is de nadering van zachter weer in Noordwest-Europa in combinatie met de ervaring dat de energievraag in de frisse week die we nu meemaken prima voorzien blijkt te worden. De daggasprijs is intussen onder de 15 ct/m3 gekomen. Opvallend is het prijsverschil met januari 2020, bijna 1 ct/m3. Volgens marktbronnen heeft dit te maken met de overvloedige aanvoer van LNG. Om een indruk te geven: deze week stroomt iedere dag ca 35 mln m3 uit de Gate-terminal, terwijl de totale Noorse export volgens Gassco 37 mln m3 is. LNG-send-out in Nederland is dus bijna net zo groot als de complete Noorse export. Dit geeft aan dat er voldoende ruimte is om de aanvoer op te schroeven als het kouder wordt, mits de LNG-aanvoer op het huidige peil blijft.
Op de APX was er alleen maandag en dinsdag wat te merken van kou in combinatie met weinig wind. De gemiddelde prijs in piekuren lag op deze dagen op 60 euro/MWh, dat is behoorlijk hoog. Op woensdag corrigeerde dit al omlaag richting gemiddeld 45 euro/MWh. De prijzen in de off peakuren zijn niet veel lager. De onbalans was de hele afgelopen week beweeglijk. De meeste dagen licht beweeglijk en gemiddeld onder APX. Afgelopen vrijdagochtend was door het uitvallen van de Rijnmond-centrale het aanbod een aantal uren te laag met hoge onbalansprijzen tot gevolg en een korte afroep van noodvermogen door Tennet. Wellicht heeft deze onrust mede geleid tot de hoge APX prijzen van maandag en dinsdag.
Terugblik lange termijn
De olieprijs heeft behoorlijk op en neer bewogen afgelopen week, van 63 dollar/vat naar 60 en vervolgens gisteren weer terug naar 63. Er is nervositeit over de cijfers die rondom de OPEC+ vergadering van 5 december loskomen en de koers die daar gekozen wordt. Als er al een koers gekozen wordt. De steenkoolprijs loopt weer omlaag en zit weer op de ‘bodemprijs’ van het laatste jaar rond 62 $/vat. De CO2 emissierechten zijn afgelopen week licht heen en weer bewogen, tussen 24,5 en 25,5 €/ton voor dec20. Er is weinig nieuws op het emissiefront, de markt is in afwachting van de Britse verkiezingen volgende week.
De lange termijnprijzen voor gas en elektriciteit negeren de olieprijsbeweging van afgelopen week. Ze werden gestuurd door de korte termijn en door de combinatie van steenkool en emissierechten. Conclusie is dat het sein op ‘dalen’ stond en zelfs onverwacht fors. De jaarblokprijs gas 2020 daalde met 0,75 ect/m3 en OTC-base en peak beide met ca 1,5 euro/MWh. De WKK sparkspreads gingen afgelopen week wat op en neer, maar per saldo zijn ze vrijwel gelijk. De enige sparkspread die de laatste weken een richting laat zien is die van Q1 2020, deze neigt de afgelopen twee weken omhoog van 30 naar 31 euro/MWh omdat de gasprijs voor Q1 harder daalt dan de elektriciteitsprijs.
Visie voor de komende week
Gas en elektra korte termijn
Komende twee weken wordt mild weer met de meeste dagen behoorlijk wat wind voorspeld. Meer wind dan tot en met vandaag. Alleen zondag en dinsdag verwacht het KNMI weinig wind. Deze voorspelling drukt de verwachte APX-prijzen. De markt laat prijzen zien van 37,5 euro/MWh voor dit weekend als gemiddelde uurprijs en 41,5 euro/MWh voor komende week. Dat is iets lager dan de gemiddelde 42 euro/MWh voor de APX van vandaag.
De verwachting op daggas en de frontmaand is wat onzeker. De daling van afgelopen week was forser dan voorzien. Er is kans op verdere daling want de aanvoer blijft ruim (er worden komende week van 5 t/m 12 december nog drie nieuwe LNG schepen verwacht op de Gate. De dagprijs is in Engeland lager dan in Nederland en het zachtere weer zal het verbruik zeker drukken. Tegelijk is een dagprijs van onder 15 ct/m3 in december niet iets waar producenten gelukkig van worden, en hebben ze in het verleden bewezen een correctie omhoog te kunnen veroorzaken. Bovendien is de kans groot dat er ergens komende week weer kou in het weerbericht zal voorkomen. Als dat gebeurt zal het de prijzen doen oplopen.
Gas en elektra lange termijn
De verwachting voor de langere-termijnprijzen van TTF-gas en OTC-elektra wijzigen we naar onzeker. De beweging was afgelopen week vrij fors. Gezien de fundamentals (naderende recessie) is een verdere daling te verdedigen. De grote aandelenbeurzen laten de laatste dagen een sterk wisselend beeld zien, daar is niet veel uit af te leiden. En de steenkoolprijs zit weer op zijn ‘bodem’ en tot nu toe veerde deze steeds terug. De komende week is onzeker met de OPEC+ top en de Britse verkiezingen die de olie-, steenkool- en CO2-emissieprijs beïnvloeden.
Een belangrijke drijfveer voor de emissierechten is de klimaattop die afgelopen maandag begonnen is in Madrid. Daar wordt geprobeerd om nieuwe afspraken te maken voor de wereldwijde handel in emissierechten. De klimaattop wordt op 13 december afgesloten. Afhankelijk van het type afspraken dat daar gemaakt wordt, zal de emissierechtenmarkt hierop gaan reageren.
Kortom: de richting is onduidelijk.
